Hẳn bất kỳ ai trong số chúng ta đang sở hữu một chiếc kính thiên văn cũng đều muốn ghi lại những hình ảnh mà chúng ta nhìn thấy qua kính. Hiện nay thông thường nhất chúng ta vẫn chụp ảnh bằng máy ảnh sau thị kính. Điều này ai đã thực hiện cũng thấy khá khó khăn vì đòi hỏi máy ảnh phải có một chân đế để có thể đặt sát vào thị kính mà không bị rung. Nếu mua các thiết bị chuyên dụng chụp ảnh cho kính thiên văn như Adapter để gắn máy ảnh vào kính thì khá đắt, hay hơn thế nữa là thiết bị nhận ảnh chuyên dụng như một bạn trong HAAC đã mua từ Mỹ giá đến 99 USD cho loại rẻ nhất. Điều này vượt quá khả năng của đa số chúng ta và cả dân thiên văn nghiệp dư trên thế giới.
Lang thang trên mạng mình thấy việc sử dụng Webcam để bắt ảnh từ kính thiên văn đã “lưu hành” khá phổ biến trong giới thiên văn nghiệp dư giàu lòng say mê mà nghèo túi tiền. Đây là một phương pháp rất đơn giản phù hợp điều kiện kinh tế mà chất lượng ảnh phải nói là vượt quá mong đợi nếu so với chi phí phải bỏ ra.
Webcam và các thiết bị ảnh số khác thường có 2 loại chíp nhận sáng là CMOS và CCD.
- Chíp CCD: rất nhậy sáng và dùng để bắt hình rất tốt. Với thiết bị chuyên dụng để chụp ảnh thiên văn giá cũng phải vài trăm USD trở lên. Các webcam loại CCD cũng khá đắt thường có giá hơn 50USD như loại Quickcam của hãng Logitech. Dân nghiệp dư thế giới dù “nghèo” nhưng đều chuộng loại này vì có thể chụp được các vật thể tối như tinh vân thiên hà …
- Chíp CMOS: Độ nhậy sáng kém, theo đánh giá và ảnh chụp được của dân nghiệp dư trên thế giới thì với webcam CMOS thì chỉ có thể chụp tốt các vật thể sáng như mặt trăng và các hành tinh. Với loại thiết bị chuyên dụng dù là chíp CMOS cũng có giá khoảng 100USD. Nhưng webcam CMOS thì lại rẻ hơn nhiều. Loại mới chỉ hơn 10 USD đến 30USD như Colorvis, Philip … Còn hàng second hand thì còn rẻ hơn nữa chỉ vài chục ngàn đồng ! Chúng ta cứ dùng loại webcam CMOS thử xem. Cách làm rất đơn giản. Chỉ cần cho màng nhận sáng của WC vào vị trí tiêu cự của vật kính (hay kính sơ cấp) có nghĩa là không cần thị kính nữa. Lưu ý ở yếu tố không cần thị kính vì bản thân màng nhận sáng của WC đã đóng vai trò như thị kính. Bước 1 Tháo ống kính của web cam ra. (Đã "chơi" rồi sợ gì hư) Để ý màng nhạy sáng của CMOS hạn chế sờ vào.
Bước 2 Lắp trở lại sau khi đã loại bỏ phần ống kính.
Bước 3 Tạo phần ghép nối với kính thiên văn. Sử dụng ống giấy hay ống nhựa. Ở đây phổ biến nhất là dùng hộp nhựa đựng phim chụp ảnh vì có kính thuớc đặt vừa vào ống ghép thị kính.
Bước 4 Gắn vào kính như gắn thị kính. Chỉnh cho đến khi hình ảnh tốt nhất. Chỉnh như chỉnh với thị kính. Chỉnh quang học bằng cách phần mềm đi kèm Webcam (độ sáng tối, màu sắc...).
Với các webcam có cấu tạo khác các bạn có thể sáng tạo thêm, nhưng làm sao đảm bảo cho chùm ánh sáng từ vật kính (Hay gương cầu) có thể đến và tập trung tại màn nhận sáng của webcam. Và đây là kết quả đạt được ! Đây là các hình ảnh chụp được qua kính phản xạ tự làm D=15cm với webcam loại CMOS hiệu minnicam.
Mặt trăng
Sao Thổ
Sao Mộc
Ảnh chụp qua kính phản xạ tự làm D=15cm với webcam Colorvis